TEDx Thessaloniki 2016: Final Session!

Στο δεύτερο διάλειμμα κάποιοι προτίμησαν μια βόλτα με τα ποδήλατα, που περίμεναν τους TEDx’ers έξω από το Μέγαρο Μουσικής, άλλοι ένα γλυκό και ένα καφεδάκι και γρήγορα ήρθε ή ώρα για το 3o session .

«Πώς ξέρω ότι η πόλη ή η χώρα μου είναι καλή κοινωνία;» είναι το ερώτημα με το οποίο άρχισε την ομιλία του ο Michael Green. Η απάντηση έρχεται συνήθως σε συνάρτηση με την οικονομία και το ΑΕΠ, το οποίο όμως συχνά είναι παραπλανητικό. Για άλλους η απάντηση είναι η χαρά, αλλά η ευτυχία είναι όντως δείκτης μιας καλής κοινωνίας; Ο Αριστοτέλης σκέφτηκε ότι μια καλή η κοινωνία είναι αυτή που δημιουργεί συνθήκες ευδαιμονίας. Ο Michael Green και οι συνάδελφοί του βρήκαν έναν τρόπο να μετρήσουν το δείκτη ευδαιμονίας μιας κοινωνίας, το Δείκτη Κοινωνικής Προόδου, σε μια κλίμακα από το 1 ως το 100. Στην κορυφή της κατάταξης βρίσκεται η Νορβηγία με 88/100, στη χαμηλότερη θέση η Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία με 31/100. Όσο για την Ελλάδα, ευτυχώς βρίσκεται πολύ πιο κοντά στη Νορβηγία, με 74% .

Από τις περιοχές της Ελλάδας, «πρωταθλήτρια» στο Δείκτη Κοινωνικής Προόδου αναδεικνύεται η Κρήτη, ακολουθεί το Βόρειο Αιγαίο και στην τρίτη θέση η Κεντρική Μακεδονία. Οι πιο πλούσιες περιοχές, όπως η Αττική και η Δυτική Μακεδονία βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερες θέσεις, ενώ η πιο φτωχή περιοχή, η Ήπειρος τα πάει αρκετά καλά. Η χώρα συνολικά εμφανίζει χαμηλά ποσοστά σε τομείς που έχουν να κάνουν με την εμπιστοσύνη στην Αστυνομία και τους θεσμούς, τις διακρίσεις και τη φυλετική ισότητα, ωστόσο ο δείκτης που μετράει την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση είναι εξαιρετικά υψηλός.

Ο Michael Green έκλεισε την ομιλία του λέγοντας: «Ο κόσμος μας είναι σε κίνηση. Το πού κατευθύνεται είναι δική μας απόφαση. Ο Δείκτης Κοινωνικής Προόδου μάς δείχνει ότι το ΑΕΠ και η οικονομία δεν καθορίζουν τα πάντα. Ας φροντίσουμε να τον κάνουμε ένα καλύτερο μέρος, όχι μόνο την επιβίωση αλλά και για την ευδαιμονία» .

Στην ομιλία του ο Dimitri Zenghelis μας παρουσίασε την αξία της συμφωνίας για την κλιματική αλλαγή που υπογράφηκε στο Παρίσι τον προηγούμενο Νοέμβριο και τη χαρακτήρισε ως μια “ιστορική αλλαγή”. Ο στόχος να σταθεροποιηθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αν επιτευχθεί, θα έχει σημαντικές θετικές επιπτώσεις στις διεθνείς, αλλά και στις εγχώριες οικονομίες. Η κλιματική αλλαγή έχει τεράστιο κόστος για τις ευκαιρίες που έχουμε και που θα έχουμε, με το κόστος αυτό να απειλεί την ύπαρξη μας. Όμως υπάρχει λύση και αυτή βρίσκεται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το κόστος παραγωγής ηλιακής και αιολικής ενέργειας έχει μειωθεί δραστικά και είναι πια χαμηλότερο από τα ορυκτά καύσιμα. Η μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχει ήδη ξεκινήσει και οι εταιρίες έχουν αρχίσει πια να το καταλαβαίνουν. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο σημείο καμπή που θα μας μεταφέρει από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Για την ευτυχία μας μίλησε και ο Γιώργος Ελευθερίου, μια ευτυχία που δεν τη φέρνουν τα χρήματα, αλλά η τεχνολογία. Σε μια στιγμή που πίστευε ότι θα έπρεπε να είναι χαρούμενος, ένιωθε σχεδόν κατάθλιψη, μας λέει, και γι’αυτό αποφάσισε να απαντήσει στην ερώτηση «πώς μπορώ να είμαι ευτυχισμένος.»

Μερικά στοιχεία για την ευτυχία: μας κάνει να ζούμε περισσότερο, μας εξασφαλίζει μια αύξηση στο μισθό, κάνει καλό στην οικογένεια και στην κοινωνία. Δεν υπάρχει αμφιβολία λοιπόν για τα πλεονεκτήματα της ευτυχίας, όχι μόνο σε ατομικό αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο. Επόμενη ερώτηση λοιπόν, είναι πώς την αποκτάμε.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα αρνητικά συναισθήματα επηρεάζουν τη σωματική και ψυχική υγεία. Γι’αυτό είναι απαραίτητη η συναισθηματική επίγνωση, να αναγνωρίζεις δηλαδή τι είναι αυτό που σου προκαλεί ευχάριστα συναισθήματα και να το επιδιώκεις, αποφεύγοντας ταυτόχρονα όσα προκαλούν αρνητικά συναισθήματα.

Μπορεί λοιπόν να μετρηθεί η ευτυχία; Η απάντηση είναι ναι και σε αυτό έρχεται η βοήθεια της τεχνολογίας, που μπορεί να αναγνωρίσει τις διακυμάνσεις στη φωνή ενός ατόμου, στις εκφράσεις του προσώπου και τις κινήσεις του σώματος, αλλά και να μετρήσει κάποιες σωματικές λειτουργίες, όπως η εφίδρωση, κατηγοριοποιώντας τα ανθρώπινα συναισθήματα. Με το παράδειγμα της Άννας, που φορώντας ένα βραχιόλι που αναγνωρίζει τα συναισθήματά της και της δίνει ιδέες για να ξεπεράσει τα αρνητικά, ένα βραχιόλι που της δίνει τη δυνατότητα να γνωστοποιήσει τα συναισθήματα αυτά στους δικούς της ανθρώπους, ο Γιώργος Ελευθερίου μας έδειξε πόσο βοηθάει η τεχνολογία στη δημιουργία προϊόντων που σε λίγα χρόνια θα είναι εμπορικά διαθέσιμα και σύμμαχοί μας στην αναζήτηση της ευτυχίας.

Η Μelissa Fleming, που είχε συγκινήσει στο TEDxThessaloniki του 2015 με την ιστορία της Doaa: η Doaa είναι μια πρόσφυγας που επέζησε από ένα από τα πιο τραγικά ναυάγια στη Μεσόγειο, σώζοντας ένα παιδί, αλλά βλέποντας τον άνδρα της ζωής της να χάνει τη ζωή του μπροστά της. Η ιστορία της ενέπνευσε πολλούς, ανάμεσά τους ο Αλέξης Πανταζής, από την Hellas Direct, ένας από τους περσινούς ομιλητές, που έδωσε μια υποτροφία στη Doaa, που όπως μας αποκάλυψε η Melissa Fleming, σε μήνυμα μέσω video, ζει πλέον στη Σουηδία.

Η Melissa Fleming τόνισε πώς η Ελλάδα έχει γίνει η κεντρική σκηνή για τη χειρότερη προσφυγική κρίση μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και πολλές ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν σπεύσει να βοηθήσουν, όπως και Έλληνες ιδιώτες που λαμβάνουν πρωτοβουλίες, καλύπτοντας τα κενά των κυβερνήσεων.

Οι χώρες κλείνουν τα σύνορα αντί να υποδέχονται τους ανθρώπους και η συμπόνια χάνει έδαφος από το φόβο, τον οποίο εκμεταλλεύονται οι πολιτικοί που φοβούνται μήπως χάσουν τη δύναμή τους, ήταν το δυνατό μήνυμα της Melissa Fleming.

Σε συνέντευξη με την Έλενα Παπαδοπούλου ο Alex Pantazis μίλησε για την ανταπόκριση της εταιρείας του στην ιστορία της Doaa που παρουσίαση πέρσι η Melissa Fleming στο TEDx Thessaloniki 2015. Με έκπληξη ακούσαμε ότι τελικά είναι πιο δύσκολο να δώσεις λεφτά παρά να βγάλεις λεφτά! Η εταιρεία του παρείχε υποτροφία στην Doaa προκειμένου να πραγματοποιήσει το όνειρό της και να σπουδάσει Νομική για να μπορεί να βοηθάει ανθρώπους σαν και αυτή. Με αφορμή την προσφυγική και μεταναστευτική κρίση καταλάβαμε ότι πρέπει να δρούμε ως άτομα και να μη θεωρούμε ότι μεμονωμένα κράτη ή ακόμα και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορούν πάντα να ανταποκριθούν στους ρόλους τους. Και η πιο μικρή προσφορά από μεμονωμένα άτομα μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο.

Η Zrinka Bralo μας παρουσίασε την εμπειρία της να ζει κανείς σε εμπόλεμη ζώνη. Την εμπειρία της να είναι πρόσφυγας σε μια ξένη χώρα, αλλά και την εμπειρία της να είναι εκεί -στη ξένη χώρα- και να βοηθά πρόσφυγες σαν και αυτή. Με παραδείγματα μας αποκάλυψε τον ρόλο που παίζουν τα ΜΜΕ στην αρνητική εικόνα που μπορεί να σχηματίσουμε για τους πρόσφυγες. Μέσα από την ομιλία της μας ενημέρωσε για την πρωτοβουλία που πήρε για να αναδείξει τη προσφορά των γυναικών μεταναστών στις χώρες όπου βρήκαν ένα ασφαλές σπίτι. Στο τέλος της ομιλίας της μας κάλεσε να δούμε την πραγματικότητα, να δούμε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες ως ανθρώπους σε κίνηση. Μας κάλεσε να δούμε τους εαυτούς μας ως πολίτες που έχουν τη δύναμη να τους υποδεχθούν και να τους προστατεύσουν. Μόνο τότε θα κάψουμε να φοβόμαστε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.

Τελευταίος ομιλητής για φέτος ο Στέργιος Παρίζας, ένας δάσκαλος που στην πρώτη του πρόσληψη βρέθηκε στη Ρόδο και υπεύθυνος για μια τάξη υποδοχής, για μαθητές με τα ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα.

Για να τα βγάλει πέρα με αυτό το δύσκολο εγχείρημα, έβαλε τον εαυτό του στη θέση των μαθητών. «Αν ήμουν μαθητής σε μια άλλη χώρα, θα ήθελα να μαθαίνω και για τη δική μου χώρα, και γι’αυτό πρότεινα στα παιδιά να μάθουν όχι μόνο τα ελληνικά, αλλά και τη δική τους γλώσσα. Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν βιώνουν κάτι, το διασκεδάζουν. Επειδή έχω γνώσεις μουσικής, έγραψα ελληνικούς στίχους, με λέξεις από τη γλώσσα των παιδιών, και δανειστήκαμε τη μουσική από ένα παλιό βαλς του Σοστακόβιτς. Το προβάραμε με τα παιδιά, το ηχογραφήσαμε και παίζουν μουσική.» μας είπε και πρόσθεσε: «Είναι το ταξίδι των αστεριών, που ταξιδεύουν χωρίς διαβατήριο. Ήθελα να δείξω στα παιδιά ότι όταν μιλάμε για γλώσσες, ιστορίες και πολιτισμούς ,δε βάζουμε το σύμβολο του μεγαλύτερου και του μικρότερου.»

Την επόμενη χρονιά, στην Κω, δεν υπήρχε χρόνος να μπει η μουσική στην εκπαιδευτική διαδικασία, με τα παιδιά όμως έφτιαξαν ένα τραγούδι για το τέλος της χρονιάς.

Όταν η νέα του θέση τον έφερε στις δομές Ειδικής Αγωγής, με μαθητή το Μιχάλη, έθεσε μικρούς στόχους, έχτιζε τη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ τους και κάποια στιγμή έγραψε ένα τραγούδι για όσα του μάθαινε ο Μιχάλης. Το τραγούδι παρουσιάστηκε στο σχολείο, και ακούσαμε ένα κομμάτι του στην αίθουσα, προκαλώντας συγκίνηση και δυνατά χειροκροτήματα.

«Ο αληθινός πλούτος δεν υπάρχει μόνο στα λεφτά και στην εκπαίδευση αξίζει ο αληθινός πλούτος. Οι εκπαιδευτικοί έχουμε στα χέρια μας το μέλλον του κόσμου.»

Kαι μετά τη συγκίνηση που προκάλεσε η ομιλία του Στέργιου Παρίζα, οι GANG έκλεισαν την ημέρα με μουσική, τραγούδι και χορό από όλους όσοι ήταν μέσα στην αίθουσα.